1. DİN EĞİTİMİ ANABİLİM DALI
Din Eğitiminin bir bilimsel disiplin olarak üniversitelerde yer alışı, Batı’da, 20. Yüzyılın başlarına kadar uzanır. Türkiye’de Din eğitimi Bilimi’nin bir bilimsel disiplin olarak ortaya çıkışı, Batı ülkelerine nazaran oldukça geç olmuştur.
1949 yılında Ankara Üniversitesi’ne bağlı olarak açılan İlahiyat Fakültesi’nin öğretim programında Din Eğitimi yer almamıştır. 1953 yılında Fakülte Programına, 4. sınıfta ve haftada 2 (iki) saat olmak üzere bir “Pedagoji” dersi konulmuştur. 1955–1956 öğretim yılı programında 4. Sınıflar için haftada 1 saatlik “Terbiye ve Öğretim Usulleri” isimli bir ders yer almıştır.
Pedagoji dersi başlangıçta, bu alanda yetişmiş öğretim elemanı olmadığı gerekçesiyle, Din Psikolojisi Kürsüsü’ne alınmış ve kürsünün adı Din Psikolojisi ve Pedagojisi şeklinde belirlenmiştir. 1960’lı yıllarda ders Sistematik Felsefe Kürsüsü’ne bağlanmıştır. Daha sonraları tekrar Din Psikolojisi Kürsüsü’ne dâhil edilmiştir.
1960’lı yıllara kadar İlahiyat Fakültesi bünyesinde Pedagoji alanıyla ilgili olarak iki bilimsel çalışma yapılmıştır. Bunlardan birisi 1954 yılında Turhan Yörükan’ın Şahsiyet Terbiyesinde Kültürün Rolü isimli doktora tezidir. Diğeri ise Bedii Ziya Egemen tarafından kaleme alınan ve 1957 yılında yayınlanan Terbiye İlminin Ana Meseleleri adlı kitaptır.
Din Eğitimi alanıyla doğrudan ilgili bilimsel çalışmalar ise Beyza Bilgin ile başlamıştır. 1965-66 Öğretim Yılında Pedagoji Kürsüsünde asistan olarak göreve başlayan Bilgin “İslam’da Eğitimin Temeli Olarak Sevgi” isimli Doktora Tezi ile (1971) Türkiye’de ilk akademik Din Eğitimi çalışmasını gerçekleştirmiştir. Bilgin’in 1979 yılında verdiği “Türkiye’de Din Eğitimi ve Liselerde Din Dersleri” konulu Doçentlik Tezi de alanın ikinci akademik eseri olarak kabul edilebilir.
1973-1974 yılından itibaren isteğe bağlı olarak öğretmenlik formasyon dersleri verilmeye başlanması Fakülte’de eğitim ve din eğitimi alanındaki çalışmalara ivme kazandırmıştır. Bu gelişmeler Din Eğitimi alanında akademik yapılanma ihtiyacını hissettirmiştir. Nitekim İlahiyat Fakültesi bünyesinde bu konuyu değerlendirmek üzere kurulan bir komisyon, konu ile ilgili bir rapor hazırlayarak bağımsız bir Din Eğitimi Kürsüsü kurulmasını Fakülte Kurulu’na önermiştir. Raporun sonuç kısmı şöyledir:
“Sonuç: Pedagoji dersinin bağımsız bir kürsü haline getirilmesinin, öğretmenlik formasyonu derslerinin yönetiminin bu kürsüye verilmesinin ve adının Din Eğitimi Kürsüsü olmasının uygun olacağını bilgilerinize arz ederiz.”
İlahiyat Fakültesi Kurulu tarafından kabul gören bu öneri Ankara Üniversitesi Senatosu tarafından da onaylanmış ve 13.05.1980 tarihinde ilk olarak A.Ü. İlahiyat Fakültesi bünyesinde “Din Eğitimi Kürsüsü” kurulmuştur. 1982 yılında Yüksek Öğretimdeki yeni düzenlemelerle birlikte “Kürsü” isimlendirmesi yerine “Anabilim Dalı” kullanılmaya başlanmıştır. Öğretmenlik formasyon derslerini de bünyesinde barındırması dikkate alınarak “Din Eğitimi Kürsüsü” adı “Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı” şeklinde değiştirilmiştir.
1989 yılından itibaren Fakülte’nin öğretmen yetiştiren kurumlar arasında gösterilmesi alanla ilgili çalışmalarda ve yapılanmada ilerlemelere vesile olmuştur.
1991 Yılında Yükseköğretim Kurulu İlahiyat Fakülte’lerinde akademik bölümlenmeyi ve öğretim programlarını gözden geçirmek üzere İlahiyat Fakülteleri dekanları ve Fakültelerden birer temsilcinin katılımıyla bir komisyon oluşturmuştur. Bu komisyonun önerisiyle “Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı” yerine “Din Eğitimi Anabilim Dalı” olarak değiştirilmiştir ve bünyesinde “Din Eğitimi Tarihi Bilim Dalı” ile “Din Eğitimi Bilim Dalı” olmak üzere iki alt bilim dalı oluşturulmuştur.
Din Eğitimi Anabilim Dalı Fakültedeki Din Eğitimi ve ilgili dersleri vermenin yanında Öğretmelik Meslek Derslerinin planlanmasında ve yürütülmesinde aktif görev yapmıştır. Bu bağlamda 1998’den başlayarak İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Bölümünün yönetimini üstlenmiş ve Programını yürütmüştür. 2001’den itibaren de Sosyal Bilimler Enstitüsü Bünyesinde açılan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalını yönetmiş ve programlarını yürütmüştür.
Anabilim Dalı Öğretim Elemanları başlangıçtan itibaren Türkiye’de ve başta Almanya olmak üzere Yurt dışında program geliştirme, ders kitabı ve materyal üretme, öğretmen eğitimi vb. din eğitimi ve öğretimi alanlarında etkili hizmetler sunmuşlardır. Bilimsel çalışmalarıyla Din Eğitimi Biliminin gelişmesine öncülük etmişlerdir. Diğer İlahiyat Fakültelerindeki Din Eğitimi Anabilim Dallarının gelişmesinde önemli rol üstlenmişlerdir.
Bologna Bilgi Sistemi-Din Eğitimi (Yüksek Lisans)
Bologna Bilgi Sistemi-Din Eğitimi (Doktora)
2. DİN EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYELERİ
Prof. Dr. Cemal TOSUN (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Recai DOĞAN
Prof. Dr. Yıldız KIZILABDULLAH
Prof. Dr. Remziye EGE
Doç. Dr. Halise Kader ZENGİN
Doç.Dr. Fatma ÇAPCIOĞLU
Dr. Öğr. Üyesi Havva Sinem UĞURLU
Ar. Gör. Dr. Ayşe ÇALAL
Ar. Gör. Muhammed Enes AVCI